Nước điện giải là gì? Công dụng, cách bổ sung nước bù điện giải tự nhiên

Nước điện giải là một trong những loại nước được biết đến rộng rãi trong cộng đồng yêu thích chăm sóc sức khỏe, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Vậy nên, để hiểu rõ hơn nước bù điện giải là gì? Có công dụng gì đối với sức khoẻ? Bổ sung ra sao? Hãy cùng Pharmacity giải đáp chi tiết trong bài viết sau đây.

Nước điện giải là gì?

Nước điện giải (electrolyte water) là loại nước được bổ sung các ion điện giải như natri (Na⁺), kali (K⁺), canxi (Ca²⁺), magie (Mg²⁺), clorua (Cl⁻), bicarbonat (HCO₃⁻) và các khoáng chất khác. Những ion này giúp duy trì sự cân bằng điện giải trong cơ thể, hỗ trợ các quá trình sinh học quan trọng như điều hòa cân bằng nước, truyền tín hiệu thần kinh, co cơ và duy trì huyết áp.

Tác dụng của nước bổ sung điện giải đối với sức khoẻ

Nước bổ sung điện giải mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nhờ khả năng duy trì sự cân bằng các khoáng chất thiết yếu trong cơ thể. Dưới đây là một số tác dụng nổi bật của loại nước này:

• Bù nước và khoáng chất: Khi cơ thể bị mất nước do đổ mồ hôi, tiêu chảy, sốt hoặc nôn mửa, các ion điện giải như natri, kali và canxi cũng mất theo. Nước bổ sung điện giải giúp khôi phục lượng khoáng chất này, cải thiện khả năng giữ nước và giảm tình trạng mất cân bằng điện giải.
• Cải thiện hiệu suất thể thao: Trong quá trình vận động mạnh, cơ thể mất một lượng lớn nước và điện giải qua mồ hôi. Nước điện giải giúp bù đắp lượng mất mát này, ngăn ngừa hiện tượng chuột rút, mệt mỏi và duy trì sức bền tốt hơn. Điều này giúp cải thiện hiệu suất trong các hoạt động thể thao kéo dài.
• Hỗ trợ hệ thần kinh và cơ bắp: Các ion như natri và kali có vai trò quan trọng trong việc truyền tải tín hiệu thần kinh và điều khiển các hoạt động co giãn của cơ bắp. Nước điện giải giúp duy trì sự cân bằng ion cần thiết để các hoạt động này diễn ra bình thường, giảm thiểu nguy cơ co giật hoặc yếu cơ.
• Duy trì cân bằng axit-bazơ trong cơ thể: Ion bicarbonat và các khoáng chất khác trong nước điện giải giúp duy trì cân bằng pH, giữ cho máu và các mô ở trạng thái ổn định, không quá axit hoặc bazơ, giúp cải thiện chức năng chuyển hóa và tiêu hóa.
• Hỗ trợ hệ tim mạch: Kali và magie là hai ion cần thiết cho việc duy trì nhịp tim ổn định và chức năng tim mạch khỏe mạnh. Uống nước điện giải giúp điều hòa nhịp tim, huyết áp và ngăn ngừa các vấn đề tim mạch như nhồi máu cơ tim hoặc loạn nhịp tim.
• Giảm nguy cơ mất nước ở người già và trẻ nhỏ: Trẻ nhỏ và người già thường có nguy cơ cao bị mất nước do hệ thống điều hòa nước kém. Nước bổ sung điện giải là giải pháp hữu ích giúp bù đắp nhanh chóng lượng nước và khoáng chất bị mất, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
• Phục hồi sau bệnh tật: Trong các trường hợp bị bệnh tiêu chảy, sốt cao hoặc cúm, việc bổ sung nước điện giải giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn, giảm mệt mỏi và mất nước nghiêm trọng.
• Hỗ trợ chức năng thận: Uống nước điện giải với lượng vừa phải có thể hỗ trợ thận trong việc lọc và thải bỏ các chất cặn bã, cải thiện chức năng thận và giúp ngăn ngừa sỏi thận.

Uống nước bù điện giải nhiều có tốt không?

Uống nước bù điện giải là rất tốt khi cơ thể bị mất nước và khoáng chất do hoạt động mạnh, đổ mồ hôi nhiều, hoặc bệnh tật như tiêu chảy, sốt. Tuy nhiên, việc uống quá nhiều nước bù điện giải không hẳn là tốt. Cơ thể chỉ cần một lượng nhất định các khoáng chất như natri, kali, canxi, và magie để duy trì sự cân bằng điện giải. Nếu uống quá nhiều, lượng ion dư thừa có thể gây hại, chẳng hạn như tăng natri trong máu có thể dẫn đến tăng huyết áp, hoặc quá nhiều kali gây nguy hiểm cho tim mạch, dẫn đến loạn nhịp tim.

Vì vậy, nước bù điện giải nên được sử dụng hợp lý, chỉ khi cơ thể thực sự cần để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Gợi ý một số loại nước bù điện giải tự nhiên, tốt cho sức khoẻ

Dưới đây là một số loại nước bù điện giải tự nhiên, an toàn và tốt cho sức khỏe mà mọi người có thể tham khảo và sử dụng:

• Nước dừa: Đây là nguồn nước bù điện giải tự nhiên tuyệt vời, giàu kali, magie và natri. Nước dừa giúp bù nước nhanh chóng, đặc biệt sau khi tập luyện hoặc trong các ngày nóng bức.
• Sữa: Sữa không chỉ cung cấp nước mà còn chứa nhiều chất điện giải quan trọng như canxi, kali và natri. Ngoài ra, sữa cũng giàu protein, giúp phục hồi cơ bắp sau khi vận động.
• Nước chanh pha muối: Kết hợp chanh và một ít muối giúp cung cấp vitamin C, natri và kali, giúp duy trì sự cân bằng điện giải trong cơ thể, đồng thời mang lại cảm giác sảng khoái.
• Nước ép trái cây: Nước ép từ các loại trái cây như cam, bưởi, dưa hấu, hoặc dứa chứa nhiều vitamin và khoáng chất như kali và magie, giúp cơ thể bù nước và điện giải tự nhiên.
• Nước ép cần tây: Cần tây là loại rau giàu khoáng chất như natri và kali, giúp bù điện giải và giảm nguy cơ mất nước, đặc biệt khi kết hợp với các loại rau củ khác.
• Nước ép dưa chuột: Dưa chuột có hàm lượng nước cao và giàu khoáng chất như kali và magie, giúp cung cấp nước và điện giải một cách nhẹ nhàng cho cơ thể.
• Nước chứa điện giải: Đây là các loại nước uống đóng chai có bổ sung điện giải được bán rộng rãi trên thị trường. Chúng chứa các khoáng chất cần thiết như natri, kali, magie và canxi, hỗ trợ bù khoáng nhanh chóng sau khi vận động mạnh hoặc mất nước do bệnh tật.
• Viên uống điện giải: Viên uống điện giải là sản phẩm tiện lợi, giúp bổ sung nhanh các khoáng chất cần thiết. Bạn chỉ cần hòa tan viên uống vào nước để tạo ra một dung dịch giàu điện giải, rất hữu ích khi tập thể thao cường độ cao hoặc cần bù khoáng chất nhanh.
• Đồ uống thể thao: Các loại nước uống thể thao như Gatorade hay Powerade được thiết kế đặc biệt để bù nước và điện giải, đặc biệt là natri và kali. Chúng phù hợp với người chơi thể thao, vận động viên cần duy trì hiệu suất và ngăn ngừa chuột rút.
• Tự làm nước bù điện giải: Bạn có thể tự pha chế nước bù điện giải tại nhà bằng cách trộn 1 lít nước, 1/4 thìa cà phê muối, 2 thìa đường và nước cốt của một quả chanh hoặc cam. Công thức này đơn giản, tiết kiệm và vẫn cung cấp đầy đủ khoáng chất để duy trì cân bằng điện giải cho cơ thể.

Một số lưu ý khi sử dụng nước điện giải đảm bảo an toàn

Khi sử dụng nước điện giải, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, mọi người cần lưu ý một số điều sau:

• Nước điện giải phù hợp cho những trường hợp mất nước nhiều như sau khi vận động mạnh, đổ mồ hôi nhiều, tiêu chảy hoặc sốt. Nếu không thực sự cần thiết, việc uống quá nhiều có thể gây dư thừa khoáng chất, ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Uống nước điện giải quá nhiều có thể dẫn đến mất cân bằng điện giải trong cơ thể, gây ra tình trạng tăng natri (có thể gây cao huyết áp) hoặc tăng kali (có thể ảnh hưởng đến nhịp tim). Vì vậy, cần tuân thủ hướng dẫn liều lượng phù hợp.
• Khi chọn nước điện giải đóng chai hoặc viên uống điện giải, hãy xem kỹ thành phần, tránh các sản phẩm chứa quá nhiều đường hoặc hương liệu nhân tạo, đặc biệt với người bị tiểu đường hay người ăn kiêng.
• Nước điện giải không thể thay thế hoàn toàn cho nước lọc. Uống nước lọc hàng ngày là cần thiết để duy trì chức năng bình thường của cơ thể, trong khi nước điện giải chỉ nên được bổ sung khi cần bù khoáng.
• Những người có vấn đề về thận hoặc bệnh tim mạch nên cẩn trọng khi sử dụng nước điện giải, vì dư thừa các ion như kali hoặc natri có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
• Nước điện giải giúp hỗ trợ bù nước và khoáng chất, nhưng không thể thay thế các phương pháp điều trị y tế hoặc thuốc theo chỉ định của bác sĩ trong các trường hợp mất nước nghiêm trọng.

Tóm lại, nước điện giải mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ, nhưng mọi người cũng cần sử dụng đúng cách và có chừng mực để đảm bảo an toàn cho sức khỏe nhé.